Służewski Dom Kultury

 

Projekt: 2008

Realizacja: 2013

Powierzchnia całkowita: 2100 m²

Inwestor: Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Mokotów

Lokalizacja: Warszawa, ul. Bacha 15

Współpraca: 137kilo, Michał Nocuń/BURO HAPPOLD

Zespół: Marcin Mostafa, Natalia Paszkowska, Jan Sukiennik, Maciej Kleszczewski, Wojciech Piwowarczyk, Anna Zawadzka

Fotografie: Juliusz Sokołowski, Jakub Certowicz, Rafał Kłos

Nagrody: I Nagroda Architektoniczna POLITYKI 2013

Służewski Dom Kultury powstał w miejscu istniejącego centrum kulturalnego z ekologicznym gospodarstwem edukacyjnym. Forma architektoniczna nowego obiektu wynika z kontekstu urbanistycznego oraz funkcji określonej w programie. Inspiracją dla kształtu zespołu był ówczesny dom kultury oraz zachowane siedlisko wiejskie przy ul. Tarniny 7. 

Całość programu została podzielona tak, by stworzyć dwa powiązane, budynki, mogące też funkcjonować oddzielnie. Zasadnicza część programu i główne wejście do budynku znajduje się na poziomie -1, na które dostęp zapewniają amfiteatralne schody z placu wejściowego. Ta zagłębiona niecka pełni funkcję sceny w czasie plenerowych przedstawień. Jej ciepła, drewniana posadzka zachęca do zabaw i relaksu w przerwach między zajęciami. Jednocześnie może zostać łatwo rozebrana w przypadku konserwacji kanału deszczowego, przebiegającego pod spodem.

Projekt, trawestując tradycyjną formę siedliska, nie tylko jest mocno osadzony w tradycji i kulturze miejsca, przy okazji szanując granice stref urbanistycznych i funkcjonalnych, ale także wpisuje się w pewną konwencję dziecięcej ikonografii.
 Dzięki schowaniu zasadniczych funkcji na poziomie -1, uwolniono parter i potraktowano jako otwartą ogólnodostępną przestrzeń, w której pojawiają się niewielkie domki. Dostęp do domków utworzono bezpośrednio z poziomu terenu i w każdym umieszczono jedną funkcję – np. pracownię plastyczną lub klub literacki. 

Przeszklone w całości ściany obiektów, skierowane z jednej strony na park, z drugiej na ul. Bacha, pozwalają spacerującym wokół Domu Kultury obserwować jednocześnie prowadzone w nim zajęcia oraz zieleń Potoku Służewskiego. Takie ukształtowanie budynku pozwoliło na maksymalne powiązanie jego wnętrza z otoczeniem. Dzięki temu przestrzeń obiektu staje się niejako przestrzenią publiczną miasta, pozwala na rozszerzenie jego działalności poza granice budynku.

Architektura obiektu z założenia jest powściągliwa i przyjazna, stara się w możliwie współczesny sposób łączyć ze sobą tradycyjne elementy układu urbanistycznego i naturalnych, prostych wykończeń. Kameralny budynek zatopiony w zieleni jest tłem dla wydarzeń, które zadzieją się w jego przestrzeni. Projekt bazuje na założeniu, że architektura domu kultury ma ogromne znaczenie edukacyjne i kulturowe, kształtując świadomość, m.in. estetyczną i ekologiczną. Stąd też decyzje o wprowadzeniu zwierzęciarni i jej wybiegu w centralnym punkcie zespołu, propozycja elektrowni wiatrowej oraz solarów jako alternatywnych źródeł energii, w końcu samo kształtowanie zabudowy na planie siedliska, jako etyczne i szanujące kontekst podejście do urbanistyki.